ناوگان هواپیماهای مسافربری مورد استفاده در ایران(3)

۱۳۹۷/۳/۱۳ یکشنبه

(0)

بوئینگ ۷۴۷ (به انگلیسی: Boeing 747) معروف به جمبوجت هواپیمای جت چهار موتوره بزرگ مسافربری است که شرکت بوئینگ می‌سازد. هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ بعد از هواپیمای ایرباس آ-۳۸۰، دومین هواپیمای بزرگ مسافربری در جهان است.

تولید بوئینگ ۷۴۷ در زمان خود انقلابی بزرگ در صنعت هواپیماهای مسافربری به حساب می‌آمد و برای چهل سال بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان بود. بوئینگ ۷۴۷ با چهار موتور و ساختاری دوطبقه قابلیت جابجایی حداکثر ۵۵۰ مسافر را داراست. برخلاف ایرباس آ-۳۸۰، طبقه دوم در بوئینگ ۷۴۷ کامل نیست و منحصر به قسمت جلوی هواپیما است.
اندیشه ساخت ۷۴۷ توسط شرکت هواپیمایی بوئینگ در اواسط دهه شصت میلادی مطرح شد، به‌دنبال آن ارتش آمریکا برای تقویت ناوگان خود قرارداد خرید تعداد زیادی از این هواپیما را با شرکت بوئینگ منعقد کرد.
پس از آن بوئینگ طراحی مدل مسافربری آن را اعلام کرد که نتیجه آن پرواز مدل ۱۰۰–۷۴۷ این هواپیما در سال ۱۹۶۹ بود، پس از یک سال و در سال ۱۹۷۰ این مدل از ۷۴۷ اولین سرویس دهی خود را برای شرکت هواپیمایی پان امریکن آغاز کرد. امروزه بوئینگ ۷۴۷ جایگاهی ویژه در نزد عموم مردم و مسافران پروازهای بین‌المللی پیدا کرده‌است و بی‌دلیل نیست که به آن لقب ملکه آسمان‌ها داده‌اند.

مدل ۱۰۰–۷۴۷

استفاده از چهار موتور توربوفن از یکی از سه مدل پرت اند ویتنی JT9D7A، رولز-رویس RB211-524B2 یا جنرال الکتریک CF6-45A2 قابلیت پرواز تا سرعت ۹۶۷ کیلومتر بر ساعت (حالت اقتصادی آن ۹۰۷ کیلومتر بر ساعت می‌باشد) و طی مسافت ۹٬۸۰۰ کیلومتر را دارا است. وزن هواپیمای خالی عملیاتی شده ۱۶۲٬۳۸۶ کیلوگرم و توانایی تحمل حداکثر ۳۴۰٬۱۹۵ کیلوگرم را در هنگام بلند شدن دارد.

مدل ۲۰۰–۷۴۷

با بهره‌گیری از چهار موتور از یکی از سه مدل مدل پرت اند ویتنی JT9D-7R4G2، رولز-رویس RB211-524D4 یا جنرال الکتریک CF6-50E2، این مدل از ۷۴۷ قابلیت پرواز تا حداکثر سرعت ۹۸۱ کیلومتر بر ساعت (حالت اقتصادی آن ۹۰۷ کیلومتر بر ساعت تعریف شده‌است) و طی مسافت ۱۲٬۷۰۰ کیلومتر را دارد. وزن هواپیمای خالی عملیاتی شده ۱۷۴٬۰۰۰ کیلوگرم و توانایی تحمل وزن ۳۷۷٬۸۴۰ کیلوگرم در هنگام بلند شدن را دارا است. در هر دو مدل ۱۰۰–۷۴۷ و ۲۰۰–۷۴۷ فاصله دو سر بالها ۶۴/۵۹ متر، مساحت سطح بالها ۵۱۱ مترمربع، طول هواپیما ۶۶/۷۰ متر و ارتفاع آن ۳۳/۱۹ متر می‌باشد. همچنین ۱۰۰–۷۴۷ و ۲۰۰–۷۴۷ قابلیت جابجایی ۳۶۶ مسافر در سه کلاس پروازی، ۴۵۲ مسافر در دو کلاس پروازی و حداکثر ۵۵۰ مسافر را دارد.

مدل ۷۴۷–۳۰۰

با بهره‌گیری از چهار موتور General Electric CF6، این مدل توانایی پرواز با حداکثر سرعت ۰٫۸۵ ماخ یا ۱۰۴۲ کیلومتر بر ساعت را دارد. طبقه دوم این هواپیما ۷ متر از طبقه دوم بوئینگ ۷۴۷–۲۰۰ طولانی‌تر است و برد ۱۲٬۴۰۰ کیلومتر را دارد. وزن هواپیمای خالی عملیاتی شده ۱۷۸۰۰۰ کیلوگرم و توانایی تحمل وزن ۳۷۷٬۸۴۰ کیلوگرم در هنگام بلند شدن را دارا است. در هر دو مدل ۷۴۷–۳۰۰ فاصله دو سر بالها ۶۴/۵۹ متر، مساحت سطح بالها ۵۱۱ مترمربع، طول هواپیما ۶۶/۷۰ متر و ارتفاع آن ۳۳/۱۹ متر می‌باشد. همچنین ۷۴۷–۳۰۰ قابلیت جابجایی ۴۱۲ مسافر در سه کلاس پروازی، ۴۹۶ مسافر در دو کلاس پروازی و حداکثر ۵۶۰ الی ۶۶۰ مسافر را دارد.

مدل ۷۴۷–۴۰۰

بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰، (به انگلیسی: Boeing 747-400) هواپیمای جت پهن‌پیکر مسافربری است که در فرایند توسعه، نسبت به سایر مدل‌های توسعه داده شده بوئینگ ۷۴۷ دارای بیشترین تغییرات می‌باشد، بگونه‌ای که تنها از چهار موتور و اسکلت پهن‌پیکر از مدل اولیه بوئینگ ۷۴۷ در آن استفاده شده‌است.
در بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ تغییرات تکنولوژیکی و ساختاری متعددی برای یک بدنه کارآمدتر، انجام شده‌است. از ویژگی‌های متمایز آن نسبت به قبل ۷۴۷ می‌توان به نصب بالک ۱٫۸ متری در انتهای بال‌ها، اضافه کردن کابین خلبان شیشه‌ای و بهینه کردن سوخت در موتورها اشاره کرد.
در این مدل همچنین طراحی داخلی کاملاً بروز شده‌است. این مدل دارای ظرفیت حداکثر ۷۰۰ مسافر (در کلاس ۷۴۷–۴۰۰دی) می‌باشد و می‌تواند بدون توقف، تا ۱۴٫۲۰۰ کیلومتر را با حداکثر ظرفیت بار طی نماید. نخستین سری از بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ در ۹ فوریه ۱۹۸۹ توسط شرکت نورت‌وست ایرلاینز به خدمت گرفته شد.

مدل ۷۴۷ اس‌پی

این هواپیما مدل دورپرواز ۷۴۷ است، که دارای بدنه‌ای کوتاه‌تر و دم عمودی بلندتر از مدل‌های ۱۰۰ و ۲۰۰ است و قابلیت حمل سوخت بیشتری دارد.
شرکت هواپیمایی ملی ایران یکی از نخستین سفارش دهندگان این مدل هواپیما بود.
با دریافت هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ اس‌پی، ایران ایر پروازهای مستقیم خود را بین تهران و نیویورک آغاز کرد که در آن دوران طولانی‌ترین پرواز (یا یکی از طولانی‌ترین پروازهای) بدون توقف در جهان محسوب می‌شد.

مدل ۷۴۷–۸

(به انگلیسی: Boeing 747-8) هواپیمای جت پهن‌پیکر چهار موتوره مسافربری است که توسط شرکت هواپیماهای تجاری بوئینگ که بخش تولید جت‌های مسافربری بوئینگ می‌باشد، توسعه داده شده‌است. بوئینگ ۷۴۷–۸ سومین نسل از هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ می‌باشد، که طراحی بال‌های آن تغییر کرده، همچنین طول بدنه آن نیز از مدل استاندارد ۷۴۷ بسیار بزرگتر می‌باشد. بوئینگ ۷۴۷–۸ بزرگترین هواپیمای تجاری است که هم‌اکنون در ایالات متحده ساخته می‌شود، همچنین درازترین هواپیمای مسافربری جهان می‌باشد. مدل ۷۴۷–۸ در دو کلاس ساخته می‌شود، که شامل بوئینگ ۷۴۷–۸ اینترکانتیننتال (به‌اختصار: ۷۴۷–۸آی) و بوئینگ ۷۴۷–۸ باری (به‌اختصار: ۷۴۷–۸اف) می‌باشد.
شرکت بوئینگ تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی در مجموع ۱۵۵۴ سفارش برای این نوع هواپیما در تمامی مدل‌ها دریافت کرده‌است که به نظر می‌رسد با روند کاهش سفارش برای این هواپیما در سال‌های اخیر تولید آن در آیندهٔ نزدیک متوقف شود. همچنین در همین مدت بوئینگ ۱۵۴۰ فروند از انواع ۷۴۷ را به مشتریان تحویل داده‌است.
بهره برداران بویینگ 747 در ایران
ایران‌ایر
هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران ایران ایر (هما) مدل‌های زیر ۷۴۷ را به صورت ملکی در اختیار داشته‌است که در حال حاضر تنها ۷۴۷ باری EP-ICD فعال می‌باشد.

یک فروند بوئینگ ۱۰۰–۷۴۷ با کد ثبتی EP-IAM
سه فروند ۲۰۰–۷۴۷ با کدهای ثبتی EP-IAH و EP-IAG وEP-IAI
چهار فروند ۷۴۷ اس‌پی با کدهای ثبتی EP-IAD و EP-IAC و EP-IAB و EP-IAA
یک فروند بویینگ ۲۰۰–۷۴۷ باری با کد ثبتی EP-ICD

لازم است ذکر شود که ایران‌ایر در سال‌های گذشته تعدادی هواپیما از انواع سری‌های ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ از شرکت‌های مختلف از جمله نیروی هوائی ایران اجاره نموده‌است که هواپیمای ملکی این شرکت محسوب نمی‌شود.
ماهان ایر
شرکت هواپیمایی ماهان دارای ۵ فروند بوئینگ ۷۴۷ از سری‌های ۳۰۰ و ۴۰۰ به شرح زیر می‌باشد:

دو فروند بوئینگ ۳۰۰–۷۴۷ به شماره‌های ثبتی EP-MND, EP-MNE
دو فروند بوئینگ ۴۰۰–۷۴۷ با کد ثبتی EP-MNA, EP-MNB, EP-MNC

بوئینگ‌های ۴۰۰–۷۴۷ ماهان ایر علی‌رغم توانائی پروازی به دلیل تحریم‌های آمریکا قادر به پرواز نبوده و از سال ۲۰۰۸ در فرودگاه امام تهران انبار شده‌اند. همچنین از دو فروند هواپیمای سری ۳۰۰ تنها EP-MND قادر به پرواز می‌باشد که به دلایلی تنها در مسیرهای داخلی به کار گرفته می‌شود. سن این هواپیما ۳۲ سال بوده و یکی از پیرترین هواپیماهای فعال در خطوط داخلی ایران می‌باشد. هواپیمای MNE در سال ۱۳۹۴ دچار سانحه شده و از خدمت خارج شد.
نیروی هوائی جمهوری اسلامی ایران
تعداد ۷ فروند بوئینگ ۷۴۷ سری ۱۰۰ و ۲۰۰ ترابری و سوخت‌رسان فعال با میانگین سنی ۴۷ سال

نام گالری فیلم و نام ویدیو

ناوگان هواپیماهای مسافربری مورد استفاده در ایران3 ، ناوگان هواپیماهای مسافربری مورد استفاده در ایران ، boeing747 ، boeing747 sp ، b747 sp ، b747 ،