تکیه بیگلر بیگی کرمانشاه | یادگاری زیبا از دوران قاجار!!

تکیه بیگلر بیگی کرمانشاه، عمارتی است بی نظیر و دیدنی که سرتاسر آن را تزئینات گچ بری و کتیبه هایی زیبا فراگرفته است. این تکیه که در استان کرمانشاه در زمان قاجار ساخته شده، جزو جاذبه های دیدنی و تاریخی این استان به شما می‌آید. مقرنس های گچی و گچبری های برجسته بر روی سر در ورودی اصلی تکیه بیگلر بیگی که در قسمت جنوب شرق بنا واقع شده و طاق نماهایی که در دو طرف ورودی این تکیه قرار دارد، چشم همگان را به این همه زیبایی جلب می‌کند. این تکیه که در دوران قاجار در استان کرمانشاه ساخته شده، دارای آجرکاری ها و کتیبه ها و تزئیناتی است که بسیار حیرت انگیز است. این بنای زیبا دارای سه ورودی است. با ما همراه باشید تا با این تکیه قاجاری آشنا شوید.

آشنایی با تکیه قاجاری

فضای هشتی که بعد از سر در ورودی اصلی بنا قرار گرفته، دارای طاقچه های زیبایی بر روی دیوار ها است و سقف آن نیز تزئین شده با رسم بندی های آجریست و بعد از آن، حیاط اصلی تکیه به دالان نسبتا درازی به هشتی متصل می‌شود. تزئینات زیبایی را می‌توان بر سقف دالان نیز مشاهده کرد. این تکیه دارای حیاط بسیار بزرگی است که عزاداران حسینی در ایام محرم سرتاسر آن را پر می‌کنند. کف حیاط تکیه بیگلر بیگی کرمانشاه، دو متر و نیم پایین تر از خیابان قرار گرفته و حوض بزرگی دقیقا در وسط حیاط این تکیه واقع شده است. از طریق کوچه بن بست جبهه شمالی می‌توان به فضاهای مسکونی ضلع شمالی تکیه دسترسی داشت. این ورودی دومین ورودی تکیه بیگلر بیگی است. دو طبقه که در بخش شرقی حیاط قرار گرفته، کاربرد مسکونی دارد. از فضاهای طبقه دوم این بخش در گذشته به عنوان انباری استفاده می‌کردند که ارتفاع‌ آنها حدود 1.5 متر است و طاقچه های زیادی را می‌توان در داخل این اتاق های مسکونی مشاهده کرد. بخش جنوبی این مکان نیز دارای کارکرد مسکونی است. همچنین می‌توان در بخش غربی این تکیه، گنبدخانه حسینی را مشاهده نمود. در بخش جنوبی حیاط نیز تعدادی اتاق قرار گرفته است. این بخش خود دارای چهار فضا است که برای ورود به‌ آنها می‌توان از پلکان سنگی که در داخل حیاط تعبیه شده، استفاده نمود.

دیگر بخش های تکیه قاجاری

مطبخ که در ضلع شرقی حیاط واقع شده، محلی بوده که در آن در ایام محرم، غذای عزاداران را تهیه می‌کردند. در بخش شمالی حیاط و در زیر زمین آن، حوضخانه و تعدادی اتاق و محلی برای استراحت تابستانی قرار گرفته است. بخش شمالی نیز دارای دو طبقه و یک زیر زمین است. استراحتگاه تابستانی و سقف حوضخانه، تخته کوبی شده است و همچنین اتاق هایی که در این قسمت قرار دارند، همگی، سقف شان گچ بری شده داشته و دارای طاق های آجری زیبا می‌باشند. فضای شاه نشین که در بخش شمالی و در طبقه اول قرار گرفته، ارسی چوبی بسیار زیبایی دارد و مشرف به حیاط تکیه است و فضاهای زیادی، اطراف آن را احاطه کرده اند. از اتاق شاه نشین در گذشته برای ملاقات با افراد بیگلر بیگی و همچنین پذیرایی از‌ آنها استفاده می‌شد و اتاق های اطراف شاه نشین و طبقات فوقانی برای استراحت در نظر گرفته شده بودند. نقوش گیاهی و طرح های هندسی به همراه قاب بندی ها و ستون های گچی و نقش عقاب از تزئیناتی هستند که در داخل قسمت های شاه نشین اعمال شده اند. این نقوش، زیبایی خیره کننده ای به این قسمت داده اند. در داخل قاب گچی که در بخش فوقانی شاه نشین قرار گرفته، جمله یا ابا عبدالله الحسین نوشته شده و همچنین تاریخ 1262 در آن درج شده که احتمالا نشان دهنده این موضوع است که گچبری های تکیه در این تاریخ به اتمام رسیده است.

گنبد خانه حسینیه

اگر بخواهیم به مهم ترین قسمت تکیه بیگلر بیگی کرمانشاه اشاره کنیم، باید گنبدخانه حسینیه را نام ببریم. این گنبدخانه که در بخش غربی واقع شده، از طریق پلکان سنگی سه پله ای به حیاط راه دارد و دارای ایوان بزرگی است. حسینیه، دارای درب بزرگی از جنس چوب و با ارسی زیبایی است که در دو طبقه بنا شده و سقف حسینیه که پوششی گنبدی شکل دارد، داری نمای شیروانی در قسمت درونی و بیرونی است و آیینه کاری های زیبایی روی آن انجام گرفته است. در هر طبقه از این حسینیه، شش اتاق وجود دارد. دو ستون چوبی و دو ستون نما در جلوی ایوان قرار گرفته و گچ بری های زیبایی به شکل گل و گیاه بر روی سر ستون های آن که از نوع بیزانس می‌باشند، انجام شده و بر روی سقف این ایوان نیز تزئینات منبت کاری صورت گرفته است. تالارها و اتاق های آیینه کاری شده زیادی در اطراف حیاط مرکزی بنا احداث شده اند که دارای اهمیت و ارزش خاصی هستند. در ضلع جنوبی حسینیه برای اقامت خانم ها در هنگام مراسم عزاداری، فضاهایی ساخته شده بود. همچنین برای نگهداری لوازم مراسم عزاداری از این فضاها استفاده می‌کردند. ارسی زیبایی که در ضلع جنوبی حسینیه وجود دارد، با شیشه های الوان تزئین شده است. حسینیه از طریق این ارسی به حیاط کوچک مرتبط می‌شود که برای رفتن به حمام بیگلر بیگی می‌توان از طریق این حیاط اقدام نمود. پنجره ای با اتاق هلالی که اطراف آن آیینه کاری شده و جملات محمد رسول الله، علی ولی الله و لا اله الا الله در‌ آنها نوشته شده است. ستون نماهای گچی، نقوش گیاهی و قندیل های شمع سوز به همراه ستون نماهای گچی، تزئیناتی هستند که فضای حسینیه را تشکیل می‌دهند.

دیگر قسمت های تکیه

عبدالله خان فراش باشی که از افراد منتفذ و مشهور دوره قاجاریه بود، درسال 1309 شروع به ساخت این تکیه نمود. او که ملقب به بیگلر بیگی بود، در سال 1315 توانست ساخت این مجموعه را به پایان برساند. این عمارت، مقابل مسجد جامع کرمانشاه در خیابان مدرس قرار گرفته است. موزه ای به نام موزه خط و کتابت در سال 1383 در تکیه بیگلر بیگی احداث شد که مستندات تاریخی، اسناد و مدارک و نسخه های خطی زیادی در این موزه نگهداری می‌شود و هر از چند گاهی برای بازدید کنندگان، نمایش داده می‌شود. همچنین در ایام نوروز می‌توان از موزه پارینه سنگی زاگرس که تنها موزه پارینه سنگی در خاورمیانه است، دیدن نمود. علاوه بر درب هایی که این تکیه دارد، در خیابان اصلی مدرس، روبروی مسجد جامع کرمانشاه، درب جدیدی ایجاد شده که مسافران نورزی و گردشگران می‌توانند از طریق این درب، وارد این تکیه دیدنی و بی نظیر شوند.